Przyczyny hipokaliemii

O hipokaliemii można mówić, kiedy stężenie potasu w surowicy krwi wynosi poniżej 3,8 mmol/l. Przyczyn zaburzenia może być wiele. Jedną z nich jest utrata pierwiastka w wyniku zaburzeń elektrolitowych. Do niedoborów może dojść w przypadku biegunki, zatrucia pokarmowego, wymiotów albo infekcji przewodu pokarmowego, czyli w sytuacjach, kiedy organizm samoczynnie usuwa wodę wraz z niezbędnymi składnikami mineralnymi. Przyczyną może być również duży, utrzymujący się przez dłuższy czas stres. Objawy niedoborów mogą pojawić się dopiero po kilku dniach od wystąpienia przyczyny, np. zatrucia pokarmowego albo odwodnienia.

Do przyczyn schorzenia należą też zaburzenia endokrynologiczne, np. zespół Conna. Niedobory potasu mogą się pojawić w przypadku nowotworu nerek, jajników, a nawet stosowania niektórych ziół wypłukujących z organizmu wodę i elektrolity.

Ponadto wypłukiwanie potasu z organizmu może nastąpić jako skutek uboczny stosowania niektórych leków, zwłaszcza wykorzystywanych w leczeniu obrzęków albo nadciśnienia tętniczego. Preparaty te przyspieszają usuwanie wody z organizmu wraz z moczem, czego efektem jest wypłukiwanie m.in. składników mineralnych. Powodem niedoborów potasu mogą być też leki stosowane w leczeniu grzybicy, chorób układu oddechowego, terapii nowotworowej, a także niektóre antybiotyki. Innymi lekami mogącymi wpływać na wypłukiwanie potasu są preparaty stosowane w leczeniu astmy oskrzelowej, jak również insulina podawana podskórnie.

Objawy niedoboru potasu

W przypadku dużych niedoborów potasu występuje wiele różnych objawów, takich jak wzmożone pragnienie, wielomocz albo osłabienie mięśni. Częste są też skurcze mięśni, zwłaszcza kończyn dolnych i górnych. Nierzadko występują ponadto nudności, wymioty, zaparcia albo zatrzymanie moczu. Do poważniejszych objawów należą zaburzenia rytmu serca i jego kołatanie. Niekiedy może dojść nawet do migotania komór.

Jak uzupełnić potas

W przypadku częstego występowania niedoborów potasu lub ciężkiej postaci hipokaliemii konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem specjalistą. Odpowiednie badania i wywiad lekarski pozwolą określić przyczynę oraz wdrożyć odpowiednie leczenie. Ciężką hipokaliemię leczy się natomiast w szpitalu.

Niewielkie niedobory zazwyczaj uzupełnia się farmakologicznie. Warto stosować potas w tabletkach, zwłaszcza w sytuacji tendencji do utraty elektrolitów. Przed rozpoczęciem stosowania tabletek najlepiej skonsultować się z lekarzem albo farmaceutą. Co istotne, potas obecny w tabletkach jako samodzielny pierwiastek nigdy nie występuje w zbyt dużych dawkach. Przyczyną tego jest fakt, że zarówno niedobór, jak i nadmiar potasu jest groźny. Dlatego potas w tabletkach w większych dawkach jest wydawany wyłącznie z przepisu lekarza.

Aby nie dopuścić do umiarkowanych lub łagodnych niedoborów potasu, należy się zdrowo odżywiać i unikać stresowych sytuacji. Naturalnym źródłem potasu są pomidory, soja, fasola biała, groch, soczewica i inne rośliny strączkowe. Pierwiastek ten znaleźć można również w liściach pietruszki, orzechach, chrzanie, orzechach pistacjowych, migdałach, wiórkach kokosowych albo orzechach arachidowych.